Van de redactie – Over een Tesla die dacht een vliegtuig te zijn

Het wil nog maar niet lukken met die zelfrijdmodus van elektrische auto’s. Dat bleek onlangs weer in de Verenigde Staten.

In een Tesla was software ingebouwd, waarmee de auto zonder chauffeur kon rijden. De eigenaar van de Tesla kon zijn auto zelfs via een app oproepen om zelfstandig naar hem toe te rijden.

De eigenaar wilde dat zijn Tesla hem naar een privévliegtuig op de luchthaven Felts Field in Spokane County, Washington zou rijden. De auto gehoorzaamde vliegensvlug en ging op zoek naar zijn baasje. Kennelijk zocht de auto de kortste route want het ding reed dwars over het luchthaventerrein, zelfs over een startbaan. De rit eindigde op een parkeerplatform waar de Tesla tegen een vliegtuig botste dat daar geparkeerd stond, een Cirrus Vision ter waarde van 2 miljoen euro. Nog een geluk dat dit niet op de start- of landingsbaan is gebeurd, want dan zouden de gevolgen wellicht catastrofaal zijn geweest.

De software van de Tesla was in staat om de vele sensoren van de auto allerlei objecten, verkeersborden en obstakels te laten herkennen zoals voertuigen, voetgangers, fietsers en soorten wegen. Een luchthaventerrein, de bebording daarop en een vliegtuig hoorden daar kennelijk niet bij. Misschien dacht de Tesla een vliegtuig te zijn.

De WAM dekt niet de aansprakelijkheid van een producent

Als dit in Nederland was gebeurd, zou dit veel vragen oproepen. Is de WAM van toepassing op een parkeerplatform voor vliegtuigen? En wie is dan aansprakelijk is? Volgens de WAM moet de aansprakelijkheid zijn gedekt van iedere bezitter, houder en bestuurder van het verzekerde motorrijtuig. Maar er was geen bestuurder. En de bezitter zou wellicht aansprakelijk gesteld kunnen worden op grond van de kwalitatieve aansprakelijkheid van een bezitter van gebrekkige roerende zaken. Een fout in de software maakt de Tesla gebrekkig en levert daarmee een gevaar op voor personen en zaken. Maar ja, krachtens lid 2 van artikel 6:173 BW, is de bezitter niet aansprakelijk als (kort gezegd) de regels over productenaansprakelijkheid van toepassing zijn. Tesla of de importeur zou als producent aansprakelijk kunnen zijn, maar de aansprakelijkheid van de producent is op grond van de WAM niet verzekerd.

Is de eigenaar of houder wellicht aansprakelijk op grond van artikel 185 Wegenverkeerswet? Er was in ieder geval wel sprake van een ‘doen of laten rijden’. Maar werd er gereden op een voor het verkeer openstaande weg? Het elektronische brein van de Tesla dacht in ieder geval van wel, maar wat weet die nou van wetgeving? Het begrip ‘weg’ in de Wegenverkeerswet is beperkter dan volgens de WAM.

Is de eigenaar aansprakelijk op grond van artikel 6:162 BW? Dan moet er sprake zijn van een onrechtmatig handelen of nalaten dat de eigenaar van de Tesla is toe te rekenen. Maar is gebruikmaken van de mogelijkheid om je auto zelfstandig naar je toe te laten rijden onrechtmatig? Kon de eigenaar zien dat zijn auto gebruikmaakte van een verboden route en had hij dan kunnen ingrijpen?

Kortom een bijzonder en boeiend voorval en voer voor schadebehandelaars. Het blijft een mooi vak.