Duurzaamheid: het nieuwe onderwerp voor de financieel adviseur

Ons klimaat verandert en de vraag naar duurzame oplossingen neemt toe. Een trend, maar er ligt ook een wezenlijk maatschappelijk probleem aan ten grondslag. Hoe leefbaar is het voor de volgende generaties? Het vraagt om oplossingen en ander gedrag. Betrokkenheid krijgen is niet eenvoudig: welke invloed heeft een individu nu eigenlijk? Wat doet een financieel adviseur?

De focus van dit artikel is gericht op de betekenis van duurzaamheid op het gebied van beleggen, verzekeren en hypotheken voor een financieel adviseur.

Voorbij de trend

Waarom die aandacht voor duurzaamheid? De oude argumenten van ‘het loopt zo’n vaart niet’ zijn achterhaald. Het klimaat verandert en als we niet in actie komen, gaat de leefbaarheid achteruit. We mogen onze ogen niet meer sluiten voor het klimaatprobleem. Maar ondertussen is het zo veelomvattend dat we achteruit deinzen en niet weten wat te doen. Immers, welke invloed hebben we individueel op dat hele grote probleem?

Ervaringsleer

Dat men alléén het probleem niet oplost, ontslaat ons niet van een eigen verantwoordelijkheid. Duurzaamheid binnen een bedrijf gaat pas leven als de ondernemer en de adviseur zelf ervaring opdoen.

Wat doet u zelf aan duurzaamheid? Bespaart u op elektriciteit of gas? Eet u vaker biologisch en vegetarisch? Koopt u verse producten uit de eigen regio? Gaat u duurzaam met vakantie? Bent u slimmer mobiel op de weg: pakt u wel eens de fiets of reist u met collega’s samen? Bent u zuinig met papier?

Hoe duurzaam en solide is de verzekeraar waarmee u samenwerkt?

Maak eens een eigen actieplan, het maakt u bewust van wat u zelf zoal kunt doen op het gebied van duurzaamheid. Of doe het samen met collega’s. Maak het een thema. Het eigen bewustzijn helpt uw kantoor om duurzaamheid bij uw klanten te brengen.

Werkgever

Als werkgever kunt u duurzame keuzes op kantoor beïnvloeden. Door bijvoorbeeld te sturen in vervoersvergoedingen, een vegetarische lunch aan te bieden en papierloos werken te introduceren. Er zijn legio manieren om uw kantoor duurzamer te maken. Betrek uw personeel en hun eigen ervaringen erin. Waarom? Om samen te werken aan een leefbaardere wereld. Niet omdat het van een wet moet (nog niet!), maar omdat u zelf voelt dat uw betrokkenheid een stukje helpt.

Misschien is dat een smaakje te populistisch voor u. Formuleer uw eigen duurzaamheidsambitie. Breng uw betrokkenheid desgewenst terug in de wat meer zakelijke sfeer. Niets doen is geen optie. Duurzaamheid beïnvloedt namelijk uw dienstverlening en de producten die u adviseert. Zowel op het terrein van verzekeren, als bij hypotheken en beleggen.

Verzekeren

De verzekeringsmarkt en de producten veranderen als gevolg van duurzaamheid. Met de klimaatproblemen neemt de kans op extreem weer toe. Flinke regen-, hagel- en onweersbuien, stevige stormen, maar ook grote droogte. Dit leidt steeds vaker tot grote schades aan onder andere woningen en auto’s. Verzekeraars ondernemen actie om de verzekerbaarheid te behouden en kloppen ook bij adviseurs aan of gaan dat doen. Met als doel om gezamenlijk na te gaan hoe overlast bij verzekeringsklanten is te voorkomen en de nieuwe verzekeringstechnische aspecten te bespreken die ontstaan bij duurzame aanpassingen rondom huis en bedrijf. Is bijvoorbeeld gevelbegroening gedekt onder de opstalverzekering? Of blikseminslag op zonnepanelen?

Verzekeraars richten zich niet alleen maar tot adviseurs om mooie verkoopacties- en campagnes te laten zien. Er is een steeds groter besef van de noodzaak van verduurzaming. De grote schades hebben enorme impact en onverzekerbaarheid dreigt. Als al deze nieuwe risico’s niet aangepakt of verzekerd worden, kan dat het bestaansrecht van verzekeren aantasten.

Meer dan klimaat

De klimaatgerelateerde risico’s voor verzekeraars zijn evident. Maar De Nederlandsche Bank (DNB) heeft recent ook aandacht gevraagd voor andere ecologische en maatschappelijke uitdagingen. Water- en grondstoffenschaarste, verlies aan biodiversiteit en mensenrechtencontroverses vormen ook risico’s voor de financiële sector. Uit onderzoek van de toezichthouder blijkt dat verzekeraars een groot imagorisico lopen als zij niet zorgvuldig omgaan met deze risico’s.

Hoe duurzaam en solide is de verzekeraar waarmee u samenwerkt? Bent u bekend met de ambities en de resultaten? En brengt u de mate van duurzaamheid ook aan de orde in de keuzes voor uw klanten? Bijvoorbeeld aan de hand van de Eerlijke Verzekeringswijzer? Niet iedere klant gaat alleen voor de prijs. Duurzaamheid en zorg voor de samenleving komen steeds meer tot uiting in bewust aankoopgedrag van consumenten. Bent u hierop voorbereid?

Hypotheken

Bij hypotheekadvies gaat duurzaamheid ook een prominente rol spelen. Het klimaatakkoord gaat er komen, met een veelomvattend plan om de uitstoot van het broeikasgas CO2 te verminderen. In het klimaatakkoord staat dat in 2030 de eerste 1,5 miljoen bestaande woningen verduurzaamd moeten zijn. In 2050 moet dit aantal zelfs zijn toegenomen tot 7 miljoen. Er is nog de nodige discussie over haalbaarheid en betaalbaarheid, maar duidelijk is dat het alle huiseigenaren gaat raken. Daar kunt u als adviseur op inspelen, want het ontbreekt de consument vaak aan technische en financiële kennis.

U bent natuurlijk geen energieadviseur. De keurmerkorganisatie SEH ziet echter wel een belangrijke rol voor u weggelegd. En heeft het daarom opgenomen in de PE voor 2019: de erkend hypotheekadviseur helpt bij bewustwording, het cijfermatig duidelijk maken van de financiële gevolgen nu en in de toekomst en het aanbieden van een passende financiering. Met betrekking tot bewustwording is de rol goed vergelijkbaar met de energiecoaches in dienst van de woningbouwvereniging.

U mag rekening gaan houden met strikte regelgeving over verplichte verduurzaming van woonhuizen, kantoorpanden en ander vastgoed.

Nieuwe kennis

Als u hypotheekadviseur bent en dit terrein verkent, moet u beschikken over nieuwe kennis en vaardigheden. De SEH heeft deze voor de erkend hypotheekadviseur op een rijtje gezet:

• U moet weten welke mogelijkheden tot verduurzaming van de woning er zijn;
• U moet kennis en begrip hebben van de technische mogelijkheden van verduurzaming en deze kunnen toepassen;
•  U moet kennis en begrip hebben over de financiering van de verduurzaming van de woning en deze kunnen toepassen.

(bron: leerdoelen SEH PE 2019)

Het begint met kennis over de technische mogelijkheden voor verduurzaming. Kijk bijvoorbeeld eens op internet. Er zijn vele sites met begrijpelijke informatie over de mogelijkheden van verduurzamen. Inclusief handige scans om te bepalen welke verduurzamingsmogelijkheden geschikt zijn voor de woning van uw klant. Met mooie overzichten over investeringen, kosten en terugverdientermijn. En uiteraard is de hypotheekadviseur bekend met welke financieringsmogelijkheden er zijn. Welke mogelijkheden biedt de Tijdelijke Regeling Hypothecair Krediet op het terrein van LTI en LTV? Welke mogelijkheden bieden alternatieve financieringsvormen als de energiebespaarlening en de duurzaamheidslening? Hoe verhoudt een investering uit eigen middelen zich tot financieren? Et cetera.

Wettelijke aspiraties

De kennis is nog niet zozeer opgenomen in het wettelijke Wft-diploma, maar gaat er zeker wel komen. Voor advies over de beleggingsverzekering en beleggingsfondsen is nu al een wettelijke verplichting op komst om duurzaamheid te bespreken in het advies. Een adviseur moet de voorkeuren en overwegingen van zijn klant op het gebied van duurzaamheid straks laten meewegen in het advies. Het is nog een concept, maar de Europese Commissie heeft het al naar buiten gebracht, zodat marktpartijen zich daarop kunnen voorbereiden. Dit zou zomaar eens de voorloper kunnen zijn van nieuwe regels over duurzaamheid in verzekerings- en hypotheekadvies en producten.

Agenda AFM

De toezichthouder is er in ieder geval van overtuigd dat duurzaamheid de komende tijd een bepalende factor wordt. Zij schetst het in haar agenda als een van de drie top­thema’s. De toezichthouder maakt nieuw beleid en is in gesprek met de sector en de politiek over de rol van de financiële sector in de duurzame transitie.

Een wettelijke verplichting om duurzaamheid te bespreken in het advies

Zij buigt zich onder andere over de volgende vragen: wat betekent het voor het streven naar duurzaam financieel welzijn, wanneer bijvoorbeeld het beleggingsbeleid van een vermogensbeheerder bijdraagt aan verstoring van sociale verhoudingen?; wat betekent klimaatverandering voor de wijze waarop consumenten zich tegen risico’s verzekeren?; hoe worden beleggers in staat gesteld duurzaamheidsrisico’s en -kansen in hun beleggingsbeslissingen te wegen?

Het is voor de adviseur misschien nog weinig concreet op dit moment. Maar zeker is dat duurzaamheid een rol zal gaan spelen op persoonlijk, bedrijfs- en adviesniveau. Het is aan te raden om alvast dit nieuwe kennisdomein te verkennen. In dit artikel hebben we vooruitgeblikt, met de bedoeling om u bewust te maken van wat er op de tekentafel ligt bij overheid, toezichthouder en verzekeraars. Het is ook een onderwerp voor u, zeker weten!